You will need the Flash plugin to view this publication
Download the Flash plugin for free here. Just refresh this page after installing Flash.
Also make sure that javascript is enabled in your browser.
Alternatively, you can download this publication in PDF-format - Click here.
Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
RAPPORTANNUEL2013
GouvernancePourlerespectdenosvaleursmutualistesLeGroupePromutueletsessocitsmembrescroientermementquelerespectdeleursvaleursmutualistespassencessairementparlapplicationrigoureusedesmeilleurespratiquesdegouvernance.Deceaittoutestmisenuvrepournousassurerdunestructureetdunencadrementrigoureuxpermettantdentablirlesprincipesetdenassurerlemaintien.Ennousappropriantlesmeilleurespratiquesenmatiredegouvernancedeconormitrglementaireetdegestiondesrisquesnousgarantissonsnosassursunegestionsaineprudenteetperormantedenosactivits.Pourceairenousnoussommesdotsdenormesdegouvernanceaisanttatdespolitiquesetprocessustablislesquelsrgissentnosaonsdeaireetnosaonsdtre.RlesetresponsabilitsdesdirigeantsNosadministrateursetnosdirigeantsdoiventairepreuvedintgritdquitetdthique.Toutenmaintenantleniveaudeprobitncessaireilsdoiventpossderetdvelopperlescomptencesrequisespourremplirlesrleslesresponsabilitsetlesdevoirsquileursontdvolus.GestiondurisquedentrepriseLagestiondurisqueaitpartieintgrantedenotreculturedentreprise.Ilsagitdunmodedegestioncontinuproactietdynamiquequinouspermetdvaluerecacementlesrisquesetdemettreenplacedesplansdactionpourlesrduire.ContrlesinternessupervisionindpendanteetvricationdesactivitsNoscontrlesinternessontecacesetecients.Ilssontnotammentbasssurlesrapportsdesresponsablesdelagestiondesrisquesdelaconormitrglementaireetdelavriicationinternedemmequesurtoutautrerapportproduitlintentiondesconseilsdadministration.Depluslvaluationdenoscontrlesinternesreposesurdirentesonctionsdesupervisionindpendantenotammentlevricateurinterneetlevricateurexterne.Enndescomitsdevricationsontormsauseindesconseilsdadministrationpoursassurerdelaabilitetdelaprsentationadquatedesdonnesnanciresetnonnancires.thiqueetdontologieSouslaresponsabilitdescomitsdedontologieormsauseindesconseilsdadministrationleGroupePromutueletsessocitsaliesdoiventappliqueruncodedthiqueetdedontologie.Cederniercouvrenotammentlesconfitsdintrtspotentielsainsiquelapparencedeconfitdintrts.valuationdelefcacitdelagouvernanceAndemaintenirunegouvernancerpondantauxralitsdumarchdanslequelnousvoluonsnousprocdonslamisejourpriodiquedenotreProgrammedegouvernanceselonlesrecommandationsducomitdegouvernanceduGroupePromutuel.
Denouvellesralitsmodifentnotreenvironnement.Lemarchdelassurancesetransorme.Lesconsommateurschangent.Lesbesoinsvoluent.PromutuelAssuranceentredanslemouvementetadopteunenouvelleidentifcationvisuellequiprendtoutesaorcedanssasimplicitetlaclartdesonpositionnementlassurance.Uneimagesimpleetforte
PromutuelAssuranceauQubecPromutuelAssuranceLAbitibienneYvanLvesqueYvanRosePrsidentDirecteurgnral34945000PromutuelAssuranceAppalachesSt-FranoisSylvainGodboutRichardLeclercPrsidentDirecteurgnral26193000PromutuelAssuranceBagotClaudeRuelJeanLarochePrsidentDirecteurgnral12989000PromutuelAssuranceBeauce-EtcheminsJeanRoyAnneVaillancourtPrsidentDirectricegnrale37108000PromutuelAssuranceBellechasse-LvisNelsonLabrecqueDirectiongnralePrsidentpostevacant21754000PromutuelAssuranceBois-FrancsSuzanneL.MailhotRaymondBeaudetPrsidenteDirecteurgnral16759000PromutuelAssuranceCoaticook-SherbrookeRobertPerreaultRenLarochellePrsidentDirecteurgnral18570000PromutuelAssuranceDeux-MontagnesChantalLadouceurLucGrgoirePrsidenteDirecteurgnral25896000PromutuelAssuranceDrummondFernandTimmonsGuylaineRomaneskyPrsidentDirectricegnrale10381000PromutuelAssurancedelEstuaireAndrHabelBrunoLeclercPrsidentDirecteurgnral53414000PromutuelAssuranceHautSt-LaurentRogerDaoustDonaldMercierPrsidentDirecteurgnral18836000PromutuelAssuranceduLacauFjordOmerBouchardPierreRaymondPrsidentDirecteurgnral31589000PromutuelAssuranceLacSt-PierreLesForgesYvonHamelJeanBussiresPrsidentDirecteurgnral22614000PromutuelAssuranceLanaudirePierreClermontRenaldRoyPrsidentDirecteurgnral39322000Volume-primesGROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE4
PromutuelAssuranceduLittoralGuyLapointePierreRaymondPrsidentDirecteurgnral28370000PromutuelAssuranceLotbinireMarioMofetteDenisDechnePrsidentDirecteurgnral23236000PromutuelAssuranceMontmagny-LIsletLaurentDeLadurantayePierreBeauregardPrsidentDirecteurgnral17167000PromutuelAssuranceMontsetRivesRogerBernierPierreBlairPrsidentDirecteurgnral11742000PromutuelAssuranceLOutaouaisMarcDesjardinsFranoisChartierPrsidentDirecteurgnral23845000PromutuelAssurancePortneuf-ChamplainMichelGauthierJeanMottardPrsidentDirecteurgnral44369000PromutuelAssurancePrairie-ValmontNolleAngeLarameJacinthePhaneuPrsidenteDirectricegnrale45852000PromutuelAssuranceRivire-du-LoupJeanPierreDesjardinsMarioMontminyPrsidentDirecteurgnral10710000PromutuelAssuranceRouyn-NorandaTmiscaminguePierreGingrasDianeDallairePrsidentDirectricegnrale11032000PromutuelAssuranceLaValleEricSmithDenisLarivirePrsidentDirecteurgnral11920000PromutuelAssuranceVaudreuil-SoulangesLucIsabelleLianeLevacPrsidentDirectricegnrale18945000PromutuelAssuranceVerchresRogerBrouardCarolTrippPrsidentDirectricegnrale16522000PromutuelAssuranceinc.OmerBouchardPrsidentduconseildadministrationSylvainFauchonChefdeladirectionJonathanPollenderChefdesoprations71210001erseptembre2013au31dcembre2013RAPPORTANNUEL20135
SylvainFauchonchefdeladirectionetOmerBouchardprsidentduconseildadministration.GROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE6
MessageduprsidentduconseildadministrationetduchefdeladirectionDansuneindustrieaussiconcurrentiellequelassurancededommagesilestessentielderepensersesfaonsdefairedereconsidrersesacquisetdevoirloinloindevant.CestdanscetespritquePromutuelAssuranceaentreprislanne2013aveclobjectifdesaisirlesoccasionsquiluipermettraientdecrerdelavaleurpourlensembleduGroupe.MotivsparlesrsultatsobtenusdepuisllaborationdenotreProgrammedetransormationdontunvolumeprimesadditionnelde110millionsdedollarsnousavonspoursuivilamiseenplacededirentsprojetsporteurs.Lacrationdenotrenouvelleimagedemarquequiatlanceociellementaudbutde2014sinscrivaitparaitementdanscettenouvelledynamique.Notredterminationconqurirdenouveauxmarchsdevaitinvitablementtreenadquationavecnotreenvironnementdaairesainsiquaveclesconsommateursquivoluentetquimodifentleurshabitudesdachat.Notrenouvelleidentitvisuelleestmaintenantlimagedecequenoussouhaitonstredynamiquesactuelstournsverslavenir.PrtsprendrenotreplaceNoussommesrsolumentdterminsleaire.DesrsultatsconcluantsLesconditionsclimatiquesonttsanscontreditlesujetayantleplusalimentlesdiscussionsdanslindustriedelassuranceaucoursdeladernireanne.SemultipliantlavitessegrandVlesvnementsmtorologiquesextrmesontunimpactmajeursurlarentabilitetlesassureursdoiventtrouverdessolutionsviablespourcomposeravecceschangementsclimatiquesquiontmaintenantpartiedenotreralit.Devantceconstatlindustriedoitperormeretadaptersesstratgiesenconsquence.PromutuelAssurancenchappepascettesituationetconscientdesenjeuxquiysontassocisleGroupemetenplacedirentesinitiativesluipermettantdesajustercemarchenmutation.EnmatiredeprimessouscritesPromutuelAssurancepeutsetarguerdacheruneexcellentecroissancepuisquecelleciatteint11autermedudernierexerciceinancier.Dansuneindustrieolacroissancepassetrssouventparlesacquisitionsnoussommesdautantplusfersdenosrsultatsquilstmoignentdudynamismedenotreorcedeventedansledveloppementdenouvellesclientles.LeGroupeestdoncplusquejamaisenmodecroissance.EnmodecroissanceRAPPORTANNUEL20137
Notrevolumeprimesslveainsi660000000comparativement596000000autermedelanne2012.SignedevitalitetdedynamismecettecroissanceestlersultatdeseortscombinsdetouteslesentitsduGroupe.AuchapitredessinistresPromutuelAssuranceatconronteauxconditionsclimatiquesdicilesquiontentranunehaussede4pointsdepourcentagedutauxdesinistresnetlequelstablit647landelanne2013.Lessinistressurvenusaumoisdedcembreonteuxseulscontribuuneaugmentationsignicativedenotretauxderaisnetcombinquislveainsi1017autermedeladernireanne.HeureusementdirentesactionsrattachesauProgrammedetransormationduGroupeontpermisdabaissernotretauxderaissouscritde07pointdepourcentage.Lesbonsrsultatsdeplacementobtenusaucoursdeladernireannepermettentdedgagerunrsultatnetde6000000.Quantlavoirdesmembresilatteint459000000comparativement431000000landelexercice2012.PromutuelRassurancequiapourmissiondorirdesproduitsetservicesderassuranceauxentitsduGroupeapleinementjousonrleauprsdePromutuelAssuranceMontsetRiveslorsdelatragdiesurvenueLacMgantic.Malgrlampleurdecesinistrecettelialeatoutdemmeterminlanne2013avecunexcdentnetde2017000comparativement3320000en2012.DesprojetsporteursLanne2013aaussittmoindelaralisationdenombreuxprojetsporteurspourleGroupe.UndesprojetssignicatisdeladernireannedemeuresanscontreditlacrationdePromutuelAssuranceinc.unesocitappartenantauGroupequianotammentpourobjectidacclrerlacroissanceendveloppantdenouveauxmarchs.Doteduncentredappelscettenouvelleentitatmiseenplacepourrpondreauxbesoinsdesconsommateursquisouhaitentpouvoircommuniqueravecnousdedirentesaonsetdirentsmoments.ParalllementnousavonsgalementrevulensembledenotresiteInternetenrendantdisponibleunesoumissionenligne.JumelelamiseenplacedediversoutilstechnologiqueslharmonisationdeplusieursmthodesdetravailagalementcontribulatteintedesobjectisdecroissanceambitieuxquelensembleduGroupesestxsenavorisantloptimisationdesprocessus.QuandsolidaritrimeavecfertLedraillementduntrainLacMganticaucoursdelt2013aveclesconsquencesdsastreusesquelonconnatauramarqutouteunegnrationquigarderajamaisgravesdanssammoirelesimagessurralistesdunebellergionduQubecsouslesfammes.CetvnementaussitristesoitilnousaurapermisdeconstaterquelpointlasolidaritunedesvaleursloriginedenotreGroupepeutassurmentcontribueraumieuxtredunecommunaut.GROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE8
DanstoutecettetragdiePromutuelAssuranceMontsetRivesataucurdesvnements.Nonseulementparcequelleassuraitplusieurscommercesetrsidentsafigsparcedsastremaisaussiparcequesonsigetaitsituproximitdeladsormaisclbrezonerouge.Cestavecunegrandeertquenousavonsconstatllandegnrositdesautresmutuellesquisontrapidementvenuesenaideleurconsurandesassurerquellepuisserapidementrpondreauxbesoinsdesmembresassurstouchsparlatragdie.Quandsolidaritrimeaveciertdegrandeschosespeuventtreralises.DesbtisseurshonorsAucoursdelanne2013nousavonseuleprivilgedevoircertainsdenosbtisseurstrereconnus.CestainsiqueM.ClaudeRivardareulaplushautedistinctiondelOrdredumritecoopratietmutualistequbcoisprixremisparleConseilqubcoisdelacooprationetdelamutualit.SescomptencessonespritderalliementincomparablesacapacithorsducommundeairecheminercertainsdossierscomplexesainsiquesavolontarmedeairecrotrelemouvementcoopratietmutualistesontdeslmentsquiontpermisM.Rivarddobtenircethonneur.DeuxautresbtisseursduGroupeontreuleshonneursdelOrdredumritecoopratietmutualistequbcoiscetteoisciau2edegr.IlsagitdeM.MarcmileDoraisquiadjoccuplepostededirecteurgnraldePromutuelAssurancePrairieValmontetdeM.MarcelBoivinquiatadministrateurauseindePromutuelAssurancePortneuChamplain.DesemploysengagsdanslarussiteLatteintedecesrsultatsetlaralisationdetouslesprojetsmisenplaceen2013nauraientputrepossiblessanslacontributionimportantedes1850employsduGroupequitraverstoutleQubecontmisleseortsncessaireslaconcrtisationdesobjectisxs.LadterminationprendrelaplacequinousrevientsurlemarchnestpluslaseulevolontdesdirigeantselleseconjuguemaintenantaveccelledetouslesemploysquisonttoutcommenousdterminsairequipepourlarussiteduGroupe.Mercichacundentrevousdecontribuernotresuccs.Votrecontributionnadgalequelavolontaveclaquellevousvousinvestissezjouraprsjourdanslaqutederussir.Noussommesplusquejamaisersdeairequipeavecvous.NoustenonsgalementremercierlesadministrateursetlesdirigeantsduGroupequisesontinvestisdeaonremarquable.Conscientsdelimportancedenousremettreconstammentenquestionilsontaitlepariquelacooprationetladterminationatteindrelesrsultatssurpasseraientlesembchesprovoquesparlechangement.ForceestdeconstaterquilsontmisjusteetqueleGroupeestprtsepropulserversdenouveauxsommets.LeprsidentduconseildadministrationOmerBouchardLechedeladirectionSylvainFauchonFCASFICARAPPORTANNUEL20139
ConseildadministrationGroupePromutuelFdrationdesocitsmutuellesdassurancegnraleGROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE10
DegauchedroiteAdministrateurFernandTimmonsDPrsidentPromutuelAssuranceDrummondAdministrateurMichelGauthierEPrsidentPromutuelAssurancePortneu-ChamplainAdministrateurDenisDechneDDirecteurgnralPromutuelAssuranceLotbinireAdministrateurAndrHabelVPrsidentPromutuelAssurancedelEstuaireAdministratriceSuzanneL.MailhotEPrsidentePromutuelAssuranceBois-FrancsAdministrateurJeanCottenVAdministrateurPromutuelAssuranceRouyn-NorandaTmiscaminguePrsidentOmerBouchardEPrsidentPromutuelAssuranceduLacauFjordVice-prsidentGuyLapointeEVPrsidentPromutuelAssuranceduLittoralAdministrateurRenLarochelleDDirecteurgnralPromutuelAssuranceCoaticook-SherbrookeAdministrateurYvanRoseEabsentsurlaphotoDirecteurgnralPromutuelAssuranceLAbitibienneDMembreducomitdedontologieEMembreducomitexcutiVMembreducomitdevrifcation11RAPPORTANNUEL2013
OmerBouchardPrsidentAprsdestudesenagricultureOmerBoucharddevientpropritairedelaermeamilialesitueSaintBrunodansleSaguenayLacSaintJean.Sapassionpourlagricultureetlacooprationlamnesengagertrsttauseindedifrentsorganismesdesargion.IlaainsisigauxconseilsdadministrationdelUniondesproducteursagricolesdeNutrinoretduSyndicatdesbovins.IlaaussitreprsentantrgionallaFdrationdesproducteursdebovinsduQubecetprsidentduComitdesbovinsderormeetdeveauxlaitiers.IlestprsidentdePromutuelAssuranceduLacauFjorddepuislausiondePromutuelLacStJeanetdePromutuelSaguenayen2000.IlavaitauparavanttluadministrateurdePromutuelLacStJeanen1992etavaitaccdlaprsidencedecettesocitmutuelleen1997.GuyLapointeVice-prsidentPrsidentetactionnairedelaFermeGuirolaGuyLapointesigedepuis1987auseinduconseildadministrationdePromutuelAssuranceduLittoral.Ilyasuccessivementoccuplespostesdadministrateur19871995deviceprsident19952006etdeprsidentdepuis2006.M.Lapointeestunhommetrsimpliqudanssonmilieu.PendantplusieursannesilatadministrateurauseindesconseilsduSyndicatdebasedeSaintAlexandredelaFdrationdelUniondesproducteursagricolesdelaCteduSudduComitmultipartitedelaRivireFouquetteetduClubagroenvironnementalduKRTEnvirOSoldontilatleprsidentondateur.IlaaussitmembreduComitconsultatiagricoledelaMRCdeKamouraska.De2002janvier2013ilatmembreduconseildadministrationduGroupeDynacocooprativeagroalimentaire.ProfldesadministrateursduconseildadministrationGROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE12
JeanCottenAdministrateurRetraitdeladministrationpubliqueJeanCottenesttitulairedunbaccalauratendroitdelUniversitLavaletdundiplmededroitnotarialenplusdavoircompltsascolaritdematriseengestiondespetitesetmoyennesorganisations.IlaoccupdespostesdadministrateurpublicauseindedirentesinstitutionsParcsCanadaPremiresNationsalgonquinesetinnuRgiergionaledelasantetdesservicessociauxConseilrgionaldedveloppementmunicipalitdAmosetSocitdedveloppementdelaBaieJames.De19961998ilatcooprantvolontaireauMali.AujourdhuiilsimpliquedanssacommunautensigeantauseinducomitderevitalisationdAngliersetdelaCorporationdedveloppementconomiquedAnglierstoutentantadministrateurdePromutuelAssuranceRouynNorandaTmiscamingue.DenisDechneAdministrateurDenisDechneesttitulairedunbaccalauratenrelationsindustriellesdelUniversitLavaloptionressourceshumaines.Ilaaussicompltavecsuccssascolaritdematriseenrelationsindustrielles.Durantsacarrireilaoccupdirentsposteslissondomainedexpertisequilsagissedeconsultationdeserviceconseiloudegestion.IlatravaillcommeresponsabledeprojetpendantdixanslanalysedesconditionsdetravaildesemployssyndiqusauQubec.ConseillerenressourceshumaineslaFdrationduGroupePromutuelde20002004ildevientparlasuitedirecteurgnraldePromutuelAssuranceLotbinire.FierdecontribueraumieuxtredesargionilsengagedansdirentescausesnotammentLeRelaispourlavielaFondationRvesdenantslaMaisondelaamilleetlAssociationdespersonneshandicapesdeLotbinire.MichelGauthierAdministrateurHommedaairesbienconnudanslargiondePortneuMichelGauthierestprsidentdePromutuelAssurancePortneuChamplaindepuisplusde40ans.ImpliquenpolitiqueilatmairedePortneu.LeaderdumouvementcoopratiilestpremierviceprsidentduConseilqubcoisdelacooprationetdelamutualitadministrateurauseindelaCooprativeJeunessedeSaintBasileenplusdtreprsidentduconseildadministrationdelaVillaSaintLonard.IlestmembreducomitexcutidelaFondationdesservicessantetsociauxdePortneuetilestactiauprsdelacommunautdesaairesnotammentauseindelAssociationdesgensdaairesdeSaintBasile.EnfnilestprsidentduFondsdinvestissementconomiquergionalprsidentdelaCooprativededveloppementCentreduQubecMauricieetviceprsidentdelaFdrationdesCooprativesdedveloppementrgionales.AndrHabelAdministrateurAndrHabelaaitdestudesensciencescomptableslAcadmieSaintLouisetencomptabilitlUniversitLavaltoutentravaillantpourSamsonBlair.En1977ilreprendlentreprisedesonpreLesencansdanimauxduBasSaintLaurentetenassumelaprsidencejusquen1995.LammeanneilondelesEntreprisesAndrHabelquioredesservicesencomptabilit.SacarrirechezPromutuelcommenceen1985entantqueviceprsidentdePromutueldelEstjusquen2008.AprslausiondecettedernireavecPromutuelTmiscouataildevientprsidentdePromutueldesRiverains.Depuis2012ilestprsidentdePromutuelAssurancedelEstuairersultatdelausiondePromutueldesRiverainsetdePromutuelGaspsielesles.ActidanssacommunautilatprsidentduClubRichelieuviceprsidentduconseildadministrationdelaCaisseDesjardinsduBicetsestimpliqudanslehockeymineur.RAPPORTANNUEL201313
RenLarochelleAdministrateurDiplmenassuranceetenadministrationRenLarochellearapidementmissonexpertiseauservicedelaMutuelledeCoaticookSherbrooke.PrivilgiantdesmthodesnovatricesengestiondesressourceshumainesM.Larochelleasurassemblersespairsautourdidesetdeprojetsavantgardistesporteursdecroissanceetderentabilit.Fortdeses31ansdexprienceauseindePromutuelAssuranceCoaticookSherbrookedont21entantquedirecteurgnralilagalementdveloppdeshabiletsenanalysederisquesetengestiondesventes.TrsimpliqudansdiverscomitsduGroupePromutuelilestaussiprsentdanssacommunaut.AinsienplusdoccuperunpostedenseignantenmarketingauSminairedeSherbrookeilestprsidentdelaTabledeconcertationdelaMRCdeCoaticookdesFtesdu150eanniversairedeCoaticooketduFondsdesolidaritdesargion.SuzanneL.MailhotAdministratriceSuzanneL.MailhotestdiplmedelUniversitLavalencommunicationetdelUniversitduQubecTroisRiviresengestiondesressourceshumaines.PrsidentedeMITRAServicesauxentreprisesdepuis1990elleadveloppunesolideexpertiseenanalyseorganisationnelle.ElleasigauseindesconseilsdadministrationduLieutenantgouverneurdudistrict7790duRotaryInternationalduCollgeClartaindeVictoriavilledelaCorporationduThtreParminou.ElleaaussiassumlaviceprsidencedusecteurvieinternedelaChambredecommercedesBoisFrancs.Depuis2007ellesestjointeauconseildadministrationdePromutuelAssuranceBoisFrancsaoccuplepostedeviceprsidenteetestprsentementprsidente.En2013ellesejointauxconseilsdadministrationdeSOCODEVIetdelaFondationSOCODEVI.YvanRoseAdministrateurBachelierenadministrationdesaairesoptionscomptabilitetfnanceproessionneldassuranceagrdelInstitutdassuranceduCanadaetmembredelOrdredesadministrateursagrsduQubecYvanRosedevientcontrleurfnancierdePromutuelAssuranceLAbitibienneen1980puisdirecteurgnralen1983.IlasigauconseilexcutidelaFdrationdescooprativesdedveloppementrgionalduQubec.IlaaussitleprsidentondateurdeH2OleFestivalCoopIGAExtradAmosetviceprsidentdelaCorporationdesFtesdu100edAmos.Ilest1erviceprsidentdelAssociationcanadiennedescompagniesdassurancemutuelles.DernirementilareulePrixdubnvolatenloisiretensportDollardMorinduministredelducationduLoisiretduSportduQubecainsiquelaMdailledujubildediamantdelareinelizabethII.FernandTimmonsAdministrateurFernandTimmonsacommencsacarrireenuvrantpourdiversescompagniesdanslaventeetleservicenotammententantquedirecteurdesventes.AvantdtrepropritaireetagriculteurFernandTimmonsestmembreduconseildadministrationdePromutuelAssuranceDrummonddepuis1979etprsidentdepuis1983.IlasigauconseildadministrationduSyndicatdegestionagricoledeDrummondentantquesecrtaire.ImpliquauprsdelaCaissepopulairedeWickhamilasigauconseildadministrationdecettederniredurant3ans.IlestmembredelUniondesproducteursagricolesoilasigdeuxansauconseildadministration.IlestgalementmembredescooprativesCoopexceletComaxdelaFdrationdesproducteursdeporcsduQubecetduClubconseilenagroenvironnementdelaCooprativeagricoledesBeauxChamps.GROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE14
ComitsComitdeplacementMichelGauthierAdministrateurGroupePromutuelPrsidentPromutuelAssurancePortneuf-ChamplainMichelGosselinVice-prsidentPerformanceetinvestissementGroupePromutuelGatanGouletVice-prsidentSystmesdinformationGroupePromutuelYvanRoseAdministrateurGroupePromutuelDirecteurgnralPromutuelAssuranceLAbitibiennePascalTessier-FleuryVice-prsidentFinanceGroupePromutuelComitdesressourceshumainesRaymondBeaudetDirecteurgnralPromutuelAssuranceBois-FrancsOmerBouchardPrsidentduconseildadministrationGroupePromutuelPrsidentPromutuelAssuranceduLacauFjordDenisDechneAdministrateurGroupePromutuelDirecteurgnralPromutuelAssuranceLotbinireSuzanneL.MailhotAdministratriceGroupePromutuelPrsidentePromutuelAssuranceBois-FrancsAnneVaillancourtDirectricegnralePromutuelAssuranceBeauce-EtcheminsComitdegouvernanceMarcelCloutierVice-prsidentPromutuelAssuranceLOutaouaisSylvainGodboutPrsidentPromutuelAssuranceAppalachesSt-FranoisDominiqueLerouxVice-prsidentePromutuelAssuranceLanaudireJean-DenisMorinVice-prsidentPromutuelAssuranceBeauce-EtcheminsCarolTrippDirectricegnralePromutuelAssuranceVerchresRAPPORTANNUEL201315
ComitdegestionGROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE16
DegauchedroiteJonathanPollenderVice-prsidentMarketingetdveloppementdesafairesChedesoprationsPromutuelAssuranceinc.SimonGirardVice-prsidentStratgiedentrepriseetsurveillancedesrisquesGuyLecoursVice-prsidentAssuranceGatanGouletVice-prsidentSystmesdinormationPascalTessier-FleuryVice-prsidentFinanceNormandMorinVice-prsidentVricationricDrouinVice-prsidentRessourceshumainesSylvainFauchonChedeladirectionMichelGosselinVice-prsidentPerormanceetinvestissementRAPPORTANNUEL201317
Faitssaillants2013GroupePromutuelSocitsmembresetinstitutionsliesPointsdeserviceSigesetbureaux133CompositiondesprimessouscritesAPERUFINANCIERCUMULAU31DCEMBRE20132012retraitRSULTATSPrimessouscrites660000000596000000Primesnettesgagnes600000000552000000Indemnitsauxassurs402000000347000000Excdentavantimptssurlerevenu700000032000000Excdentnet600000023000000ACTIFPlacementsprtsetliquidits652000000650000000Dbiteursetautresactifs311000000284000000Actifscorporelsetincorporels131000000135000000Partdesrtrocessionnairesetrassureursdanslesprovisions390000003400000011330000001103000000PASSIFProvisionsSinistresenvoiederglement194000000168000000Primesnongagnes334000000305000000528000000473000000Crditeursetautrespassifs146000000199000000674000000672000000AVOIRDESMEMBRESCapitalrservesetexcdents45900000043100000011330000001103000000Ressourceshumaines1850Auto386Habitation364Agricole9Entreprise16GROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE18
PortraitsfnanciersSOMMAIRE21GROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE22BILANAUDIT23VARIATIONSDELAVOIRDESMEMBRESAUDIT24TATDESRSULTATSETDURSULTATTENDUAUDIT27FONDSDEPLACEMENTPROMUTUEL28TATDELACTIFNETAUDIT28TATDELVOLUTIONDELACTIFNETAUDIT29TATDESRSULTATSETDURSULTATTENDUAUDIT31FONDSDEGARANTIEPROMUTUEL32BILANAUDIT32VARIATIONSDELAVOIRDESMEMBRESAUDIT33TATDESRSULTATSETDURSULTATTENDUAUDIT35PROMUTUELRASSURANCE36BILANAUDIT37VARIATIONSDELAVOIRDESMEMBRESAUDIT38TATDESRSULTATSAUDIT39TATDURSULTATTENDUAUDIT41PROMUTUELSOCITDEPORTEFEUILLEINC.42BILANAUDIT43VARIATIONSDESCAPITAUXPROPRESAUDIT44TATDESRSULTATSAUDIT45TATDURSULTATTENDUAUDIT
GroupePromutuelFdrationdesocitsmutuellesdassurancegnrale
GROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE22BILANAUDITAU31DCEMBRE1ERJANVIERenmilliersdedollarscanadiens201320122012RetraitRetraitACTIFActifcourantTrsorerie512652412071Dbiteurs655059124701Travauxencours417310348Fraispaysdavance325220771981Imptssurlesbnfces6791731Investissementnetdansdescontratsdelocation-fnancementencaissableaucoursduprochainexercice13213113016156154029231Imptsdirs371136241818Investissementnetdansdescontratsdelocation-fnancement132263Immobilisationscorporelles119511286513222Immobilisationsincorporelles244952573917054Actiautitredesavantagessociauxlaretraite961PlacementsconfsFondsdeplacementPromutuel202487166600141169Totaldelactif259761224362182757PASSIFPassifcourantCrditeursetraiscourus981194306997Revenusreports566277253Imptsurlesbnfces416Incitatilalocation13673Avancedunesocitsouscontrlecommun6000Tranchedesdetteslongtermechantmoinsdunan1678213613527159997913874Incitatilalocation792652648Revenusreports203061707815054Detteslongterme18245288206375Passiautitredesavantagessociauxlaretraite98662308CrancedesmembresdeFondsdeplacementPromutuel202487166600142447Participationsanscontrle4382Totaldupassif268989232995185088AVOIRDESMEMBRESDfcit54811118720Cumuldesautreslmentsdursultattendu374775151611Totaldelavoirdesmembres922886332331Totaldupassifetdelavoirdesmembres259761224362182757
RAPPORTANNUEL201323VARIATIONSDELAVOIRDESMEMBRESAUDITPOURLEXERCICETERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiensCumuldesautreslmentsdursultatDfcittenduTotalSolderetraitau1erjanvier201272016112331Pertenettedelexercice398398AutreslmentsdursultattenduPerteactuariellesurlesrgimesderetraitenetdesimptssurlesbnfcesde217359045904Soldeau31dcembre2012111875158633Soldeau31dcembre2012111875158633Pertenettedelexercice43634363AutreslmentsdursultattenduGainactuarielsurlesrgimesderetraitenetdesimptssurlesbnfcesde138637683768Soldeau31dcembre2013548137479228
GROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE24TATDESRSULTATSETDURSULTATTENDUAUDITPOURLEXERCICETERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiens20132012RetraitRevenusContributiongnrale1257611914Inormatique1285111447Facturationdeservices82496960Planifcationstratgique69734994Outildegestiondesinistres25982867Outildegestionentrepriseetagricole1936ProgrammedetransormationPhnix50004000PlandvolutionPromutuel29753092Intendance8731022Financiers46915407746387FraisRessourceshumaines1359612507Ressourcesphysiques1421212512Ressourcesconseils58665835Planifcationstratgique69734994Outildegestiondesinistres25982867Outildegestionentrepriseetagricole1936ProgrammedetransormationPhnix108124536PlandvolutionPromutuel29753092Financiers7497235971747066Perteavantimptssurlesbnfces5640679Recouvrementdimptssurlesbnfces1277281Rsultatnetdelexercice4363398AutreslmentsdursultattendulmentsquineserontpasreclasssultrieurementaursultatnetGainperteactuariellesurlesrgimesderetraitenetdesimptssurlesbnfcesde13862173en201237685904Rsultattendu5956302
RAPPORTANNUEL201325
FondsdeplacementPromutuel
FONDDEPLACEMENTPROMUTUEL28TATDELACTIFNETAUDITAU31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiens20132012ACTIFTrsorerie3204578PlacementsMarchmontaire89167350Obligations9189373283Actions9513375909Partsprivilgies29742150PapierscommerciauxadosssdesactifsPCAA6365Dbiteurs7181062Totaldelacti202838166697PASSIFDcouvertbancaire4Crditeursetfraiscourus35193Actinet202487166600TATDELVOLUTIONDELACTIFNETAUDITPOURLEXERCICETERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiens20132012Soldeaudbutdelexercice166600142447Augmentationdelactifnetlielexploitation119537697OprationssurlesunitsSouscriptiondunits4057924845Rachatdunitsetdistributionsdesrevenus166458389Augmentationdcoulantdesoprationssurlesunits2393416456Soldelafndelexercice202487166600
RAPPORTANNUEL201329TATDESRSULTATSETDURSULTATTENDUAUDITPOURLEXERCICETERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiens20132012RevenusIntrts30752610Dividendes26762536Plus-valuesurplacements65403820Moins-valuesurlaparticipationdansuneinstitutionlie996Plus-valuesurinstrumentsdrivs81164123728134FraisHonorairesdegestionetdegardedevaleurs326285Administration93152419437Augmentationdelactifnetlilexploitation119537697
FondsdegarantiePromutuel
FONDDEGARANTIEPROMUTUEL32BILANAUDITAU31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiens20132012ACTIFTrsorerie4150Placementsdisponibleslavente80558188Dbiteurs2032Imptssurlesbnfces130115Totaldelactif82468385AVOIRDESMEMBRESCapital56505650Rservegnrale26282515Cumuldesautreslmentsdursultattendu32220Totaldelavoirdesmembres82468385VARIATIONSDELAVOIRDESMEMBRESAUDITPOURLEXERCICETERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiensCumuldesautreslmentsRservedursultatCapitalgnraletenduTotalSoldeau1erjanvier2012587523232738471Excdentnet192192Autreslmentsdursultattendu5353Rductiondecapital225225Soldeau31dcembre2012565025152208385CumuldesautreslmentsRservedursultatCapitalgnraletenduTotalSoldeau1erjanvier2013565025152208385Excdentnet113113Autreslmentsdursultattendu252252Soldeau31dcembre201356502628328246
RAPPORTANNUEL201333TATDESRSULTATSETDURSULTATTENDUAUDITPOURLEXERCICETERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiens20132012Revenusdeplacement307401FraisAdministration140125Financiers1313153138Rsultatavantimptssurlesbnfces154263Imptssurlesbnfces4171Rsultatnet113192AutreslmentsdursultattendulmentsquiserontventuellementreclasssaursultatnetGainspertesnonralisessurlesplacementsdisponibleslaventenetdesimptssurlesbnfcesde7115en201219441Reclassementdesgainssurlesplacementsdisponibleslaventeaursultatnetnetdesimptssurlesbnfcesde2234en20125894Variationdesautreslmentsdursultattendu25253Rsultattendu139139
PromutuelRassurance
PROMUTUELRASSURANCE36BILANAUDITAU31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiens20132012ACTIFPlacementsTrsorerie39576582Placementslajustevaleurparlebiaisdursultatnet8721Placementsdisponibleslavente185836171651Prts56126350Billetsdessocitssouscontrlecommun6428201833193304Dbiteurs2264823743Imptssurlesbnfces62557171ActisautitredescessionsenrtrocessionetrassuranceSinistresenvoiederglement3223322308Primesnongagnes6681112193891433527Fraisdacquisitionreports1255611423Imptsdirs11531080Immobilisationscorporelles50Immobilisationsincorporelles1970Totaldelactif283359272268PASSIFPassisrelatisauxcontratsdassuranceSinistresenvoiederglement9340684409Primesnongagnes6727465841Commissionsnongagnes18623859162542154109Crditeursetraiscourus1489111889Dptsdesrtrocessionnairesetrassureurs869211804Totaldupassif186125177802AVOIRDESMEMBRESCapital32843284Rservegnrale7151869501Excdentsnonrpartis1281713185Cumuldesautreslmentsdursultattendu96158496Totaldelavoirdesmembres9723494466Totaldupassifetdelavoirdesmembres283359272268
RAPPORTANNUEL201337VARIATIONSDELAVOIRDESMEMBRESAUDITPOURLEXERCICETERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiensCumuldesautreslmentsSurplusRserveExcdentsdursultatCapitaldapportgnralenonrpartistenduTotalSoldeau31dcembre201132846906618112495577188421Excdentnet33203320AutreslmentsdursultattenduPlacementsdisponibleslavente27312731Quote-partdelaparticipationdansunecoentreprise66CessiondeparticipationdansPromutuelInnovationinc.690690Soldeau31dcembre201232846950113185849694466Soldeau31dcembre201232846950113185849694466Excdentnet20172017Redressementdurgimederetraitenetdesimptssurlesbnfcesde136368368AutreslmentsdursultattenduPlacementsdisponibleslavente11021102Gainactuarielsurlesrgimesderetraitenetdesimptssurlesbnfcesde61717Soldeau31dcembre201332847151812817961597234
PROMUTUELRASSURANCE38TATDESRSULTATSAUDITPOURLEXERCICETERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiens20132012RevenusPrimesbrutessouscrites161230149073Augmentationdesprimesbrutesnongagnes67237688Primesbrutesgagnes154507141385Cessionenrtrocessionetrassurance2773122412Primesnettesgagnes126776118973CotdessinistresIndemnitsetraisderglement10349593535Recouvrementdesrtrocessionnairesetrassureurs2365612724Sinistresnets7983980811Excdentbrut4693738162FraisAcquisition3942132951Administration104649042ContributionspcialelOutildegestionentrepriseetagricole5000Commissionssurrtrocessionetrassurance45393869Fraisnets5034638124Excdentpertedoprationdassurancedesactivitspoursuivies340938Revenusdeplacement93456200Fraisfnanciers71864986275551Excdentprovenantdesactivitspoursuiviesavantimptsetquote-part52185589Imptssurlesbnfces8111468Excdentprovenantdesactivitspoursuiviesavantquote-part44074121Quote-partdesrsultatsdelaparticipationdansunecoentreprise260Excdentnetprovenantdesactivitspoursuivies44073861Pertenetteprovenantdesactivitsabandonnes2390541Excdentnet20173320
RAPPORTANNUEL201339TATDURSULTATTENDUAUDITPOURLEXERCICETERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiens20132012Excdentnet20173320AutreslmentsdursultattendulmentsquiserontreclasssultrieurementaursultatnetGainsnonralissdelapriodesurlesplacementsdisponibleslaventenetdesimptssurlesbnfcesde1349920en201236662948Reclassementdesgainssurlesplacementsdisponibleslaventeaursultatnetnetdesimptssurlesbnfcesde94380en20122564217Quote-partdursultattendudelaparticipationdansunecoentreprise611022725lmentsquineserontpasreclasssultrieurementaursultatnetGainactuarielsurlesrgimesderetraitenetdesimptssurlesbnfcesde6en201217Variationdesautreslmentsdursultattendu11192725Rsultattendu31366045
PromutuelSocitdeportefeuilleinc.TATSFINANCIERSCONSOLIDSAVECSAFILIALEPROMUTUELASSURANCEINC.
PROMUTUELSOCITDEPORTEFEUILLEINC.42BILANAUDITAU31DCEMBRE27MAIenmilliersdedollarscanadiens20132013ACTIFLiquiditsetplacementsTrsorerie7910000Placements12601Participationdansuneentrepriseassocie371271710000PrimesrecevoiretautresdbiteursRevenuscourussurplacements55Primesrecevoir6922Assureurs24Rassureur150GroupePromutuelFdrationdesocitsmutuellesdassurancegnrale4PromutuelCSPdesRivesdeMontralinc.110Autresdbiteurs3197584AutreslmentsdactifPartdurassureurdanslesprovisionspourSinistresenvoiederglement2370Primesnongagnes3613Fraisreports1557Autres517591Imptsdiffrs404Immobilisationscorporelles413Immobilisationsincorporelles1483Totaldelactif3019210000
RAPPORTANNUEL201343BILANAUDITAU31DCEMBRE27MAIenmilliersdedollarscanadiens20132013PASSIFProvisionsSinistresenvoiederglement6339Primesnongagnes10834Commissionsderassurancenongagnes101218185Dcouvertdetrsorerie128CrditeursRassureur1407Intrtspayersurlemprunt45PromutuelCSPdesRivesdeMontralinc.57Fournisseursetautresraiscourus10162525Passifdimptsexigibles235Passifautitredesrgimesderetraite89Emprunt11001100222621100CapitauxpropresCapitalactions89008900Dfcit1034Cumuldesautreslmentsdursultattendu6479308900Totaldupassifetdescapitauxpropres3019210000VARIATIONSDESCAPITAUXPROPRESAUDITPOURLEPREMIEREXERCICEDE218JOURSTERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiensCumuldesautreslmentsdursultattenduGainssurGainsActionsplacementsactuarielsordinairesdisponiblessurlesrgimesetprivilgiesDfcitlaventederetraiteTotalSoldeau27mai2013Pertenettedelapriode10341034Autreslmentsdursultattendu244064missiondactionsordinaires78007800missiondactionsprivilgies11001100Soldeau31dcembre20138900103424407930
PROMUTUELSOCITDEPORTEFEUILLEINC.44TATDESRSULTATSAUDITPOURLEPREMIEREXERCICEDE218JOURSTERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiensRevenusPrimessouscrites7121Augmentationdesprimesbrutesnongagnes599Primesbrutesgagnes6522Cessionaurassureur2300Primesnettesgagnes4222CotdessinistresIndemnitsetraisinhrents4594Recouvrementdurassureur1000Sinistresnets3594Excdentbrut628FraisOpration2887Taxessurprimes215Revenusdecommissionsderassurance716Autresrevenusrelisauxraisdoprations352351Pertedassurance1723Revenusdeplacement251Intrtssurfnancement47Autresrevenus48Amortissementdeclientle17Perteavantimptsetquote-part1488Imptssurlesbnfces418Perteavantquote-part1070Quote-partdursultatdansuneentrepriseassocie36Pertenette1034
RAPPORTANNUEL201345TATDURSULTATTENDUAUDITPOURLEPREMIEREXERCICEDE218JOURSTERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiensPertenette1034AutreslmentsdursultattendulmentsquiserontreclasssultrieurementaursultatnetGainsnonralisssurlesactisdisponibleslaventenetsdesimpts30Reclassementlexcdentdelexercicedesgainsralisssurlesactisdisponibleslaventenettesdesimpts624lmentsquineserontpasreclasssultrieurementaursultatnetGainsactuarielssurlesrgimesderetraitenetsdesimptssurlesbnfces40Totaldesautreslmentsdursultattendu64Rsultattendu970
OrganigrammeduGroupePromutuelGroupePromutuelFdrationdesocitsmutuellesdassurancegnralePromutuelSocitdeportefeuilleinc.ASSURANCEPromutuelRassurance26socitsmutuellesdassurancegnraleGARANTIEFINANCIREFondsdegarantiePromutuelASSURANCEPromutuelAssuranceinc.Plusdundemi-milliondassursGROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE46
GroupePromutuelFdrationdesocitsmutuellesdassurancegnrale2000boulevardLebourgneufbureau400QubecQubecG2K0B6Tlphone418840-1313Tlcopieur418840-9900promutuelassurance.caCourrielfederationpromutuel.caConceptiongraphiqueetcoordinationVice-prsidenceMarketingetdveloppementdesaffairesduGroupePromutuelDptlgalBibliothqueetArchivesnationalesduQubec2014
PROMUTUELASSURANCE.CA