You will need the Flash plugin to view this publication

Download the Flash plugin for free here. Just refresh this page after installing Flash.
Also make sure that javascript is enabled in your browser.

Alternatively, you can download this publication in PDF-format - Click here.

Page 1
Page 2
Page 3
Page 4
Page 5
Page 6
Page 7
Page 8
Page 9
Page 10
Page 11
Page 12
Page 13
Page 14
Page 15
Page 16
Page 17
Page 18
Page 19
Page 20
Page 21
Page 22
Page 23
Page 24
Page 25
Page 26
Page 27
Page 28
Page 29
Page 30
Page 31
Page 32
Page 33
Page 34
Page 35
Page 36
Page 37
Page 38
Page 39
Page 40
Page 41
Page 42
Page 43
Page 44
Page 45
Page 46
Page 47
Page 48
RAPPORTANNUEL2013 GouvernancePourlerespectdenosvaleursmutualistesLeGroupePromutueletsessocitsmembrescroientermementquelerespectdeleursvaleursmutualistespassencessairementparlapplicationrigoureusedesmeilleurespratiquesdegouvernance.Deceaittoutestmisenuvrepournousassurerdunestructureetdunencadrementrigoureuxpermettantdentablirlesprincipesetdenassurerlemaintien.Ennousappropriantlesmeilleurespratiquesenmatiredegouvernancedeconormitrglementaireetdegestiondesrisquesnousgarantissonsnosassursunegestionsaineprudenteetperormantedenosactivits.Pourceairenousnoussommesdotsdenormesdegouvernanceaisanttatdespolitiquesetprocessustablislesquelsrgissentnosaonsdeaireetnosaonsdtre.RlesetresponsabilitsdesdirigeantsNosadministrateursetnosdirigeantsdoiventairepreuvedintgritdquitetdthique.Toutenmaintenantleniveaudeprobitncessaireilsdoiventpossderetdvelopperlescomptencesrequisespourremplirlesrleslesresponsabilitsetlesdevoirsquileursontdvolus.GestiondurisquedentrepriseLagestiondurisqueaitpartieintgrantedenotreculturedentreprise.Ilsagitdunmodedegestioncontinuproactietdynamiquequinouspermetdvaluerecacementlesrisquesetdemettreenplacedesplansdactionpourlesrduire.ContrlesinternessupervisionindpendanteetvricationdesactivitsNoscontrlesinternessontecacesetecients.Ilssontnotammentbasssurlesrapportsdesresponsablesdelagestiondesrisquesdelaconormitrglementaireetdelavriicationinternedemmequesurtoutautrerapportproduitlintentiondesconseilsdadministration.Depluslvaluationdenoscontrlesinternesreposesurdirentesonctionsdesupervisionindpendantenotammentlevricateurinterneetlevricateurexterne.Enndescomitsdevricationsontormsauseindesconseilsdadministrationpoursassurerdelaabilitetdelaprsentationadquatedesdonnesnanciresetnonnancires.thiqueetdontologieSouslaresponsabilitdescomitsdedontologieormsauseindesconseilsdadministrationleGroupePromutueletsessocitsaliesdoiventappliqueruncodedthiqueetdedontologie.Cederniercouvrenotammentlesconfitsdintrtspotentielsainsiquelapparencedeconfitdintrts.valuationdelefcacitdelagouvernanceAndemaintenirunegouvernancerpondantauxralitsdumarchdanslequelnousvoluonsnousprocdonslamisejourpriodiquedenotreProgrammedegouvernanceselonlesrecommandationsducomitdegouvernanceduGroupePromutuel. Denouvellesralitsmodifentnotreenvironnement.Lemarchdelassurancesetransorme.Lesconsommateurschangent.Lesbesoinsvoluent.PromutuelAssuranceentredanslemouvementetadopteunenouvelleidentifcationvisuellequiprendtoutesaorcedanssasimplicitetlaclartdesonpositionnementlassurance.Uneimagesimpleetforte PromutuelAssuranceauQubecPromutuelAssuranceLAbitibienneYvanLvesqueYvanRosePrsidentDirecteurgnral34945000PromutuelAssuranceAppalachesSt-FranoisSylvainGodboutRichardLeclercPrsidentDirecteurgnral26193000PromutuelAssuranceBagotClaudeRuelJeanLarochePrsidentDirecteurgnral12989000PromutuelAssuranceBeauce-EtcheminsJeanRoyAnneVaillancourtPrsidentDirectricegnrale37108000PromutuelAssuranceBellechasse-LvisNelsonLabrecqueDirectiongnralePrsidentpostevacant21754000PromutuelAssuranceBois-FrancsSuzanneL.MailhotRaymondBeaudetPrsidenteDirecteurgnral16759000PromutuelAssuranceCoaticook-SherbrookeRobertPerreaultRenLarochellePrsidentDirecteurgnral18570000PromutuelAssuranceDeux-MontagnesChantalLadouceurLucGrgoirePrsidenteDirecteurgnral25896000PromutuelAssuranceDrummondFernandTimmonsGuylaineRomaneskyPrsidentDirectricegnrale10381000PromutuelAssurancedelEstuaireAndrHabelBrunoLeclercPrsidentDirecteurgnral53414000PromutuelAssuranceHautSt-LaurentRogerDaoustDonaldMercierPrsidentDirecteurgnral18836000PromutuelAssuranceduLacauFjordOmerBouchardPierreRaymondPrsidentDirecteurgnral31589000PromutuelAssuranceLacSt-PierreLesForgesYvonHamelJeanBussiresPrsidentDirecteurgnral22614000PromutuelAssuranceLanaudirePierreClermontRenaldRoyPrsidentDirecteurgnral39322000Volume-primesGROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE4 PromutuelAssuranceduLittoralGuyLapointePierreRaymondPrsidentDirecteurgnral28370000PromutuelAssuranceLotbinireMarioMofetteDenisDechnePrsidentDirecteurgnral23236000PromutuelAssuranceMontmagny-LIsletLaurentDeLadurantayePierreBeauregardPrsidentDirecteurgnral17167000PromutuelAssuranceMontsetRivesRogerBernierPierreBlairPrsidentDirecteurgnral11742000PromutuelAssuranceLOutaouaisMarcDesjardinsFranoisChartierPrsidentDirecteurgnral23845000PromutuelAssurancePortneuf-ChamplainMichelGauthierJeanMottardPrsidentDirecteurgnral44369000PromutuelAssurancePrairie-ValmontNolleAngeLarameJacinthePhaneuPrsidenteDirectricegnrale45852000PromutuelAssuranceRivire-du-LoupJeanPierreDesjardinsMarioMontminyPrsidentDirecteurgnral10710000PromutuelAssuranceRouyn-NorandaTmiscaminguePierreGingrasDianeDallairePrsidentDirectricegnrale11032000PromutuelAssuranceLaValleEricSmithDenisLarivirePrsidentDirecteurgnral11920000PromutuelAssuranceVaudreuil-SoulangesLucIsabelleLianeLevacPrsidentDirectricegnrale18945000PromutuelAssuranceVerchresRogerBrouardCarolTrippPrsidentDirectricegnrale16522000PromutuelAssuranceinc.OmerBouchardPrsidentduconseildadministrationSylvainFauchonChefdeladirectionJonathanPollenderChefdesoprations71210001erseptembre2013au31dcembre2013RAPPORTANNUEL20135 SylvainFauchonchefdeladirectionetOmerBouchardprsidentduconseildadministration.GROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE6 MessageduprsidentduconseildadministrationetduchefdeladirectionDansuneindustrieaussiconcurrentiellequelassurancededommagesilestessentielderepensersesfaonsdefairedereconsidrersesacquisetdevoirloinloindevant.CestdanscetespritquePromutuelAssuranceaentreprislanne2013aveclobjectifdesaisirlesoccasionsquiluipermettraientdecrerdelavaleurpourlensembleduGroupe.MotivsparlesrsultatsobtenusdepuisllaborationdenotreProgrammedetransormationdontunvolumeprimesadditionnelde110millionsdedollarsnousavonspoursuivilamiseenplacededirentsprojetsporteurs.Lacrationdenotrenouvelleimagedemarquequiatlanceociellementaudbutde2014sinscrivaitparaitementdanscettenouvelledynamique.Notredterminationconqurirdenouveauxmarchsdevaitinvitablementtreenadquationavecnotreenvironnementdaairesainsiquaveclesconsommateursquivoluentetquimodifentleurshabitudesdachat.Notrenouvelleidentitvisuelleestmaintenantlimagedecequenoussouhaitonstredynamiquesactuelstournsverslavenir.PrtsprendrenotreplaceNoussommesrsolumentdterminsleaire.DesrsultatsconcluantsLesconditionsclimatiquesonttsanscontreditlesujetayantleplusalimentlesdiscussionsdanslindustriedelassuranceaucoursdeladernireanne.SemultipliantlavitessegrandVlesvnementsmtorologiquesextrmesontunimpactmajeursurlarentabilitetlesassureursdoiventtrouverdessolutionsviablespourcomposeravecceschangementsclimatiquesquiontmaintenantpartiedenotreralit.Devantceconstatlindustriedoitperormeretadaptersesstratgiesenconsquence.PromutuelAssurancenchappepascettesituationetconscientdesenjeuxquiysontassocisleGroupemetenplacedirentesinitiativesluipermettantdesajustercemarchenmutation.EnmatiredeprimessouscritesPromutuelAssurancepeutsetarguerdacheruneexcellentecroissancepuisquecelleciatteint11autermedudernierexerciceinancier.Dansuneindustrieolacroissancepassetrssouventparlesacquisitionsnoussommesdautantplusfersdenosrsultatsquilstmoignentdudynamismedenotreorcedeventedansledveloppementdenouvellesclientles.LeGroupeestdoncplusquejamaisenmodecroissance.EnmodecroissanceRAPPORTANNUEL20137 Notrevolumeprimesslveainsi660000000comparativement596000000autermedelanne2012.SignedevitalitetdedynamismecettecroissanceestlersultatdeseortscombinsdetouteslesentitsduGroupe.AuchapitredessinistresPromutuelAssuranceatconronteauxconditionsclimatiquesdicilesquiontentranunehaussede4pointsdepourcentagedutauxdesinistresnetlequelstablit647landelanne2013.Lessinistressurvenusaumoisdedcembreonteuxseulscontribuuneaugmentationsignicativedenotretauxderaisnetcombinquislveainsi1017autermedeladernireanne.HeureusementdirentesactionsrattachesauProgrammedetransormationduGroupeontpermisdabaissernotretauxderaissouscritde07pointdepourcentage.Lesbonsrsultatsdeplacementobtenusaucoursdeladernireannepermettentdedgagerunrsultatnetde6000000.Quantlavoirdesmembresilatteint459000000comparativement431000000landelexercice2012.PromutuelRassurancequiapourmissiondorirdesproduitsetservicesderassuranceauxentitsduGroupeapleinementjousonrleauprsdePromutuelAssuranceMontsetRiveslorsdelatragdiesurvenueLacMgantic.Malgrlampleurdecesinistrecettelialeatoutdemmeterminlanne2013avecunexcdentnetde2017000comparativement3320000en2012.DesprojetsporteursLanne2013aaussittmoindelaralisationdenombreuxprojetsporteurspourleGroupe.UndesprojetssignicatisdeladernireannedemeuresanscontreditlacrationdePromutuelAssuranceinc.unesocitappartenantauGroupequianotammentpourobjectidacclrerlacroissanceendveloppantdenouveauxmarchs.Doteduncentredappelscettenouvelleentitatmiseenplacepourrpondreauxbesoinsdesconsommateursquisouhaitentpouvoircommuniqueravecnousdedirentesaonsetdirentsmoments.ParalllementnousavonsgalementrevulensembledenotresiteInternetenrendantdisponibleunesoumissionenligne.JumelelamiseenplacedediversoutilstechnologiqueslharmonisationdeplusieursmthodesdetravailagalementcontribulatteintedesobjectisdecroissanceambitieuxquelensembleduGroupesestxsenavorisantloptimisationdesprocessus.QuandsolidaritrimeavecfertLedraillementduntrainLacMganticaucoursdelt2013aveclesconsquencesdsastreusesquelonconnatauramarqutouteunegnrationquigarderajamaisgravesdanssammoirelesimagessurralistesdunebellergionduQubecsouslesfammes.CetvnementaussitristesoitilnousaurapermisdeconstaterquelpointlasolidaritunedesvaleursloriginedenotreGroupepeutassurmentcontribueraumieuxtredunecommunaut.GROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE8 DanstoutecettetragdiePromutuelAssuranceMontsetRivesataucurdesvnements.Nonseulementparcequelleassuraitplusieurscommercesetrsidentsafigsparcedsastremaisaussiparcequesonsigetaitsituproximitdeladsormaisclbrezonerouge.Cestavecunegrandeertquenousavonsconstatllandegnrositdesautresmutuellesquisontrapidementvenuesenaideleurconsurandesassurerquellepuisserapidementrpondreauxbesoinsdesmembresassurstouchsparlatragdie.Quandsolidaritrimeaveciertdegrandeschosespeuventtreralises.DesbtisseurshonorsAucoursdelanne2013nousavonseuleprivilgedevoircertainsdenosbtisseurstrereconnus.CestainsiqueM.ClaudeRivardareulaplushautedistinctiondelOrdredumritecoopratietmutualistequbcoisprixremisparleConseilqubcoisdelacooprationetdelamutualit.SescomptencessonespritderalliementincomparablesacapacithorsducommundeairecheminercertainsdossierscomplexesainsiquesavolontarmedeairecrotrelemouvementcoopratietmutualistesontdeslmentsquiontpermisM.Rivarddobtenircethonneur.DeuxautresbtisseursduGroupeontreuleshonneursdelOrdredumritecoopratietmutualistequbcoiscetteoisciau2edegr.IlsagitdeM.MarcmileDoraisquiadjoccuplepostededirecteurgnraldePromutuelAssurancePrairieValmontetdeM.MarcelBoivinquiatadministrateurauseindePromutuelAssurancePortneuChamplain.DesemploysengagsdanslarussiteLatteintedecesrsultatsetlaralisationdetouslesprojetsmisenplaceen2013nauraientputrepossiblessanslacontributionimportantedes1850employsduGroupequitraverstoutleQubecontmisleseortsncessaireslaconcrtisationdesobjectisxs.LadterminationprendrelaplacequinousrevientsurlemarchnestpluslaseulevolontdesdirigeantselleseconjuguemaintenantaveccelledetouslesemploysquisonttoutcommenousdterminsairequipepourlarussiteduGroupe.Mercichacundentrevousdecontribuernotresuccs.Votrecontributionnadgalequelavolontaveclaquellevousvousinvestissezjouraprsjourdanslaqutederussir.Noussommesplusquejamaisersdeairequipeavecvous.NoustenonsgalementremercierlesadministrateursetlesdirigeantsduGroupequisesontinvestisdeaonremarquable.Conscientsdelimportancedenousremettreconstammentenquestionilsontaitlepariquelacooprationetladterminationatteindrelesrsultatssurpasseraientlesembchesprovoquesparlechangement.ForceestdeconstaterquilsontmisjusteetqueleGroupeestprtsepropulserversdenouveauxsommets.LeprsidentduconseildadministrationOmerBouchardLechedeladirectionSylvainFauchonFCASFICARAPPORTANNUEL20139 ConseildadministrationGroupePromutuelFdrationdesocitsmutuellesdassurancegnraleGROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE10 DegauchedroiteAdministrateurFernandTimmonsDPrsidentPromutuelAssuranceDrummondAdministrateurMichelGauthierEPrsidentPromutuelAssurancePortneu-ChamplainAdministrateurDenisDechneDDirecteurgnralPromutuelAssuranceLotbinireAdministrateurAndrHabelVPrsidentPromutuelAssurancedelEstuaireAdministratriceSuzanneL.MailhotEPrsidentePromutuelAssuranceBois-FrancsAdministrateurJeanCottenVAdministrateurPromutuelAssuranceRouyn-NorandaTmiscaminguePrsidentOmerBouchardEPrsidentPromutuelAssuranceduLacauFjordVice-prsidentGuyLapointeEVPrsidentPromutuelAssuranceduLittoralAdministrateurRenLarochelleDDirecteurgnralPromutuelAssuranceCoaticook-SherbrookeAdministrateurYvanRoseEabsentsurlaphotoDirecteurgnralPromutuelAssuranceLAbitibienneDMembreducomitdedontologieEMembreducomitexcutiVMembreducomitdevrifcation11RAPPORTANNUEL2013 OmerBouchardPrsidentAprsdestudesenagricultureOmerBoucharddevientpropritairedelaermeamilialesitueSaintBrunodansleSaguenayLacSaintJean.Sapassionpourlagricultureetlacooprationlamnesengagertrsttauseindedifrentsorganismesdesargion.IlaainsisigauxconseilsdadministrationdelUniondesproducteursagricolesdeNutrinoretduSyndicatdesbovins.IlaaussitreprsentantrgionallaFdrationdesproducteursdebovinsduQubecetprsidentduComitdesbovinsderormeetdeveauxlaitiers.IlestprsidentdePromutuelAssuranceduLacauFjorddepuislausiondePromutuelLacStJeanetdePromutuelSaguenayen2000.IlavaitauparavanttluadministrateurdePromutuelLacStJeanen1992etavaitaccdlaprsidencedecettesocitmutuelleen1997.GuyLapointeVice-prsidentPrsidentetactionnairedelaFermeGuirolaGuyLapointesigedepuis1987auseinduconseildadministrationdePromutuelAssuranceduLittoral.Ilyasuccessivementoccuplespostesdadministrateur19871995deviceprsident19952006etdeprsidentdepuis2006.M.Lapointeestunhommetrsimpliqudanssonmilieu.PendantplusieursannesilatadministrateurauseindesconseilsduSyndicatdebasedeSaintAlexandredelaFdrationdelUniondesproducteursagricolesdelaCteduSudduComitmultipartitedelaRivireFouquetteetduClubagroenvironnementalduKRTEnvirOSoldontilatleprsidentondateur.IlaaussitmembreduComitconsultatiagricoledelaMRCdeKamouraska.De2002janvier2013ilatmembreduconseildadministrationduGroupeDynacocooprativeagroalimentaire.ProfldesadministrateursduconseildadministrationGROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE12 JeanCottenAdministrateurRetraitdeladministrationpubliqueJeanCottenesttitulairedunbaccalauratendroitdelUniversitLavaletdundiplmededroitnotarialenplusdavoircompltsascolaritdematriseengestiondespetitesetmoyennesorganisations.IlaoccupdespostesdadministrateurpublicauseindedirentesinstitutionsParcsCanadaPremiresNationsalgonquinesetinnuRgiergionaledelasantetdesservicessociauxConseilrgionaldedveloppementmunicipalitdAmosetSocitdedveloppementdelaBaieJames.De19961998ilatcooprantvolontaireauMali.AujourdhuiilsimpliquedanssacommunautensigeantauseinducomitderevitalisationdAngliersetdelaCorporationdedveloppementconomiquedAnglierstoutentantadministrateurdePromutuelAssuranceRouynNorandaTmiscamingue.DenisDechneAdministrateurDenisDechneesttitulairedunbaccalauratenrelationsindustriellesdelUniversitLavaloptionressourceshumaines.Ilaaussicompltavecsuccssascolaritdematriseenrelationsindustrielles.Durantsacarrireilaoccupdirentsposteslissondomainedexpertisequilsagissedeconsultationdeserviceconseiloudegestion.IlatravaillcommeresponsabledeprojetpendantdixanslanalysedesconditionsdetravaildesemployssyndiqusauQubec.ConseillerenressourceshumaineslaFdrationduGroupePromutuelde20002004ildevientparlasuitedirecteurgnraldePromutuelAssuranceLotbinire.FierdecontribueraumieuxtredesargionilsengagedansdirentescausesnotammentLeRelaispourlavielaFondationRvesdenantslaMaisondelaamilleetlAssociationdespersonneshandicapesdeLotbinire.MichelGauthierAdministrateurHommedaairesbienconnudanslargiondePortneuMichelGauthierestprsidentdePromutuelAssurancePortneuChamplaindepuisplusde40ans.ImpliquenpolitiqueilatmairedePortneu.LeaderdumouvementcoopratiilestpremierviceprsidentduConseilqubcoisdelacooprationetdelamutualitadministrateurauseindelaCooprativeJeunessedeSaintBasileenplusdtreprsidentduconseildadministrationdelaVillaSaintLonard.IlestmembreducomitexcutidelaFondationdesservicessantetsociauxdePortneuetilestactiauprsdelacommunautdesaairesnotammentauseindelAssociationdesgensdaairesdeSaintBasile.EnfnilestprsidentduFondsdinvestissementconomiquergionalprsidentdelaCooprativededveloppementCentreduQubecMauricieetviceprsidentdelaFdrationdesCooprativesdedveloppementrgionales.AndrHabelAdministrateurAndrHabelaaitdestudesensciencescomptableslAcadmieSaintLouisetencomptabilitlUniversitLavaltoutentravaillantpourSamsonBlair.En1977ilreprendlentreprisedesonpreLesencansdanimauxduBasSaintLaurentetenassumelaprsidencejusquen1995.LammeanneilondelesEntreprisesAndrHabelquioredesservicesencomptabilit.SacarrirechezPromutuelcommenceen1985entantqueviceprsidentdePromutueldelEstjusquen2008.AprslausiondecettedernireavecPromutuelTmiscouataildevientprsidentdePromutueldesRiverains.Depuis2012ilestprsidentdePromutuelAssurancedelEstuairersultatdelausiondePromutueldesRiverainsetdePromutuelGaspsielesles.ActidanssacommunautilatprsidentduClubRichelieuviceprsidentduconseildadministrationdelaCaisseDesjardinsduBicetsestimpliqudanslehockeymineur.RAPPORTANNUEL201313 RenLarochelleAdministrateurDiplmenassuranceetenadministrationRenLarochellearapidementmissonexpertiseauservicedelaMutuelledeCoaticookSherbrooke.PrivilgiantdesmthodesnovatricesengestiondesressourceshumainesM.Larochelleasurassemblersespairsautourdidesetdeprojetsavantgardistesporteursdecroissanceetderentabilit.Fortdeses31ansdexprienceauseindePromutuelAssuranceCoaticookSherbrookedont21entantquedirecteurgnralilagalementdveloppdeshabiletsenanalysederisquesetengestiondesventes.TrsimpliqudansdiverscomitsduGroupePromutuelilestaussiprsentdanssacommunaut.AinsienplusdoccuperunpostedenseignantenmarketingauSminairedeSherbrookeilestprsidentdelaTabledeconcertationdelaMRCdeCoaticookdesFtesdu150eanniversairedeCoaticooketduFondsdesolidaritdesargion.SuzanneL.MailhotAdministratriceSuzanneL.MailhotestdiplmedelUniversitLavalencommunicationetdelUniversitduQubecTroisRiviresengestiondesressourceshumaines.PrsidentedeMITRAServicesauxentreprisesdepuis1990elleadveloppunesolideexpertiseenanalyseorganisationnelle.ElleasigauseindesconseilsdadministrationduLieutenantgouverneurdudistrict7790duRotaryInternationalduCollgeClartaindeVictoriavilledelaCorporationduThtreParminou.ElleaaussiassumlaviceprsidencedusecteurvieinternedelaChambredecommercedesBoisFrancs.Depuis2007ellesestjointeauconseildadministrationdePromutuelAssuranceBoisFrancsaoccuplepostedeviceprsidenteetestprsentementprsidente.En2013ellesejointauxconseilsdadministrationdeSOCODEVIetdelaFondationSOCODEVI.YvanRoseAdministrateurBachelierenadministrationdesaairesoptionscomptabilitetfnanceproessionneldassuranceagrdelInstitutdassuranceduCanadaetmembredelOrdredesadministrateursagrsduQubecYvanRosedevientcontrleurfnancierdePromutuelAssuranceLAbitibienneen1980puisdirecteurgnralen1983.IlasigauconseilexcutidelaFdrationdescooprativesdedveloppementrgionalduQubec.IlaaussitleprsidentondateurdeH2OleFestivalCoopIGAExtradAmosetviceprsidentdelaCorporationdesFtesdu100edAmos.Ilest1erviceprsidentdelAssociationcanadiennedescompagniesdassurancemutuelles.DernirementilareulePrixdubnvolatenloisiretensportDollardMorinduministredelducationduLoisiretduSportduQubecainsiquelaMdailledujubildediamantdelareinelizabethII.FernandTimmonsAdministrateurFernandTimmonsacommencsacarrireenuvrantpourdiversescompagniesdanslaventeetleservicenotammententantquedirecteurdesventes.AvantdtrepropritaireetagriculteurFernandTimmonsestmembreduconseildadministrationdePromutuelAssuranceDrummonddepuis1979etprsidentdepuis1983.IlasigauconseildadministrationduSyndicatdegestionagricoledeDrummondentantquesecrtaire.ImpliquauprsdelaCaissepopulairedeWickhamilasigauconseildadministrationdecettederniredurant3ans.IlestmembredelUniondesproducteursagricolesoilasigdeuxansauconseildadministration.IlestgalementmembredescooprativesCoopexceletComaxdelaFdrationdesproducteursdeporcsduQubecetduClubconseilenagroenvironnementdelaCooprativeagricoledesBeauxChamps.GROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE14 ComitsComitdeplacementMichelGauthierAdministrateurGroupePromutuelPrsidentPromutuelAssurancePortneuf-ChamplainMichelGosselinVice-prsidentPerformanceetinvestissementGroupePromutuelGatanGouletVice-prsidentSystmesdinformationGroupePromutuelYvanRoseAdministrateurGroupePromutuelDirecteurgnralPromutuelAssuranceLAbitibiennePascalTessier-FleuryVice-prsidentFinanceGroupePromutuelComitdesressourceshumainesRaymondBeaudetDirecteurgnralPromutuelAssuranceBois-FrancsOmerBouchardPrsidentduconseildadministrationGroupePromutuelPrsidentPromutuelAssuranceduLacauFjordDenisDechneAdministrateurGroupePromutuelDirecteurgnralPromutuelAssuranceLotbinireSuzanneL.MailhotAdministratriceGroupePromutuelPrsidentePromutuelAssuranceBois-FrancsAnneVaillancourtDirectricegnralePromutuelAssuranceBeauce-EtcheminsComitdegouvernanceMarcelCloutierVice-prsidentPromutuelAssuranceLOutaouaisSylvainGodboutPrsidentPromutuelAssuranceAppalachesSt-FranoisDominiqueLerouxVice-prsidentePromutuelAssuranceLanaudireJean-DenisMorinVice-prsidentPromutuelAssuranceBeauce-EtcheminsCarolTrippDirectricegnralePromutuelAssuranceVerchresRAPPORTANNUEL201315 ComitdegestionGROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE16 DegauchedroiteJonathanPollenderVice-prsidentMarketingetdveloppementdesafairesChedesoprationsPromutuelAssuranceinc.SimonGirardVice-prsidentStratgiedentrepriseetsurveillancedesrisquesGuyLecoursVice-prsidentAssuranceGatanGouletVice-prsidentSystmesdinormationPascalTessier-FleuryVice-prsidentFinanceNormandMorinVice-prsidentVricationricDrouinVice-prsidentRessourceshumainesSylvainFauchonChedeladirectionMichelGosselinVice-prsidentPerormanceetinvestissementRAPPORTANNUEL201317 Faitssaillants2013GroupePromutuelSocitsmembresetinstitutionsliesPointsdeserviceSigesetbureaux133CompositiondesprimessouscritesAPERUFINANCIERCUMULAU31DCEMBRE20132012retraitRSULTATSPrimessouscrites660000000596000000Primesnettesgagnes600000000552000000Indemnitsauxassurs402000000347000000Excdentavantimptssurlerevenu700000032000000Excdentnet600000023000000ACTIFPlacementsprtsetliquidits652000000650000000Dbiteursetautresactifs311000000284000000Actifscorporelsetincorporels131000000135000000Partdesrtrocessionnairesetrassureursdanslesprovisions390000003400000011330000001103000000PASSIFProvisionsSinistresenvoiederglement194000000168000000Primesnongagnes334000000305000000528000000473000000Crditeursetautrespassifs146000000199000000674000000672000000AVOIRDESMEMBRESCapitalrservesetexcdents45900000043100000011330000001103000000Ressourceshumaines1850Auto386Habitation364Agricole9Entreprise16GROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE18 PortraitsfnanciersSOMMAIRE21GROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE22BILANAUDIT23VARIATIONSDELAVOIRDESMEMBRESAUDIT24TATDESRSULTATSETDURSULTATTENDUAUDIT27FONDSDEPLACEMENTPROMUTUEL28TATDELACTIFNETAUDIT28TATDELVOLUTIONDELACTIFNETAUDIT29TATDESRSULTATSETDURSULTATTENDUAUDIT31FONDSDEGARANTIEPROMUTUEL32BILANAUDIT32VARIATIONSDELAVOIRDESMEMBRESAUDIT33TATDESRSULTATSETDURSULTATTENDUAUDIT35PROMUTUELRASSURANCE36BILANAUDIT37VARIATIONSDELAVOIRDESMEMBRESAUDIT38TATDESRSULTATSAUDIT39TATDURSULTATTENDUAUDIT41PROMUTUELSOCITDEPORTEFEUILLEINC.42BILANAUDIT43VARIATIONSDESCAPITAUXPROPRESAUDIT44TATDESRSULTATSAUDIT45TATDURSULTATTENDUAUDIT GroupePromutuelFdrationdesocitsmutuellesdassurancegnrale GROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE22BILANAUDITAU31DCEMBRE1ERJANVIERenmilliersdedollarscanadiens201320122012RetraitRetraitACTIFActifcourantTrsorerie512652412071Dbiteurs655059124701Travauxencours417310348Fraispaysdavance325220771981Imptssurlesbnfces6791731Investissementnetdansdescontratsdelocation-fnancementencaissableaucoursduprochainexercice13213113016156154029231Imptsdirs371136241818Investissementnetdansdescontratsdelocation-fnancement132263Immobilisationscorporelles119511286513222Immobilisationsincorporelles244952573917054Actiautitredesavantagessociauxlaretraite961PlacementsconfsFondsdeplacementPromutuel202487166600141169Totaldelactif259761224362182757PASSIFPassifcourantCrditeursetraiscourus981194306997Revenusreports566277253Imptsurlesbnfces416Incitatilalocation13673Avancedunesocitsouscontrlecommun6000Tranchedesdetteslongtermechantmoinsdunan1678213613527159997913874Incitatilalocation792652648Revenusreports203061707815054Detteslongterme18245288206375Passiautitredesavantagessociauxlaretraite98662308CrancedesmembresdeFondsdeplacementPromutuel202487166600142447Participationsanscontrle4382Totaldupassif268989232995185088AVOIRDESMEMBRESDfcit54811118720Cumuldesautreslmentsdursultattendu374775151611Totaldelavoirdesmembres922886332331Totaldupassifetdelavoirdesmembres259761224362182757 RAPPORTANNUEL201323VARIATIONSDELAVOIRDESMEMBRESAUDITPOURLEXERCICETERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiensCumuldesautreslmentsdursultatDfcittenduTotalSolderetraitau1erjanvier201272016112331Pertenettedelexercice398398AutreslmentsdursultattenduPerteactuariellesurlesrgimesderetraitenetdesimptssurlesbnfcesde217359045904Soldeau31dcembre2012111875158633Soldeau31dcembre2012111875158633Pertenettedelexercice43634363AutreslmentsdursultattenduGainactuarielsurlesrgimesderetraitenetdesimptssurlesbnfcesde138637683768Soldeau31dcembre2013548137479228 GROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE24TATDESRSULTATSETDURSULTATTENDUAUDITPOURLEXERCICETERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiens20132012RetraitRevenusContributiongnrale1257611914Inormatique1285111447Facturationdeservices82496960Planifcationstratgique69734994Outildegestiondesinistres25982867Outildegestionentrepriseetagricole1936ProgrammedetransormationPhnix50004000PlandvolutionPromutuel29753092Intendance8731022Financiers46915407746387FraisRessourceshumaines1359612507Ressourcesphysiques1421212512Ressourcesconseils58665835Planifcationstratgique69734994Outildegestiondesinistres25982867Outildegestionentrepriseetagricole1936ProgrammedetransormationPhnix108124536PlandvolutionPromutuel29753092Financiers7497235971747066Perteavantimptssurlesbnfces5640679Recouvrementdimptssurlesbnfces1277281Rsultatnetdelexercice4363398AutreslmentsdursultattendulmentsquineserontpasreclasssultrieurementaursultatnetGainperteactuariellesurlesrgimesderetraitenetdesimptssurlesbnfcesde13862173en201237685904Rsultattendu5956302 RAPPORTANNUEL201325 FondsdeplacementPromutuel FONDDEPLACEMENTPROMUTUEL28TATDELACTIFNETAUDITAU31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiens20132012ACTIFTrsorerie3204578PlacementsMarchmontaire89167350Obligations9189373283Actions9513375909Partsprivilgies29742150PapierscommerciauxadosssdesactifsPCAA6365Dbiteurs7181062Totaldelacti202838166697PASSIFDcouvertbancaire4Crditeursetfraiscourus35193Actinet202487166600TATDELVOLUTIONDELACTIFNETAUDITPOURLEXERCICETERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiens20132012Soldeaudbutdelexercice166600142447Augmentationdelactifnetlielexploitation119537697OprationssurlesunitsSouscriptiondunits4057924845Rachatdunitsetdistributionsdesrevenus166458389Augmentationdcoulantdesoprationssurlesunits2393416456Soldelafndelexercice202487166600 RAPPORTANNUEL201329TATDESRSULTATSETDURSULTATTENDUAUDITPOURLEXERCICETERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiens20132012RevenusIntrts30752610Dividendes26762536Plus-valuesurplacements65403820Moins-valuesurlaparticipationdansuneinstitutionlie996Plus-valuesurinstrumentsdrivs81164123728134FraisHonorairesdegestionetdegardedevaleurs326285Administration93152419437Augmentationdelactifnetlilexploitation119537697 FondsdegarantiePromutuel FONDDEGARANTIEPROMUTUEL32BILANAUDITAU31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiens20132012ACTIFTrsorerie4150Placementsdisponibleslavente80558188Dbiteurs2032Imptssurlesbnfces130115Totaldelactif82468385AVOIRDESMEMBRESCapital56505650Rservegnrale26282515Cumuldesautreslmentsdursultattendu32220Totaldelavoirdesmembres82468385VARIATIONSDELAVOIRDESMEMBRESAUDITPOURLEXERCICETERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiensCumuldesautreslmentsRservedursultatCapitalgnraletenduTotalSoldeau1erjanvier2012587523232738471Excdentnet192192Autreslmentsdursultattendu5353Rductiondecapital225225Soldeau31dcembre2012565025152208385CumuldesautreslmentsRservedursultatCapitalgnraletenduTotalSoldeau1erjanvier2013565025152208385Excdentnet113113Autreslmentsdursultattendu252252Soldeau31dcembre201356502628328246 RAPPORTANNUEL201333TATDESRSULTATSETDURSULTATTENDUAUDITPOURLEXERCICETERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiens20132012Revenusdeplacement307401FraisAdministration140125Financiers1313153138Rsultatavantimptssurlesbnfces154263Imptssurlesbnfces4171Rsultatnet113192AutreslmentsdursultattendulmentsquiserontventuellementreclasssaursultatnetGainspertesnonralisessurlesplacementsdisponibleslaventenetdesimptssurlesbnfcesde7115en201219441Reclassementdesgainssurlesplacementsdisponibleslaventeaursultatnetnetdesimptssurlesbnfcesde2234en20125894Variationdesautreslmentsdursultattendu25253Rsultattendu139139 PromutuelRassurance PROMUTUELRASSURANCE36BILANAUDITAU31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiens20132012ACTIFPlacementsTrsorerie39576582Placementslajustevaleurparlebiaisdursultatnet8721Placementsdisponibleslavente185836171651Prts56126350Billetsdessocitssouscontrlecommun6428201833193304Dbiteurs2264823743Imptssurlesbnfces62557171ActisautitredescessionsenrtrocessionetrassuranceSinistresenvoiederglement3223322308Primesnongagnes6681112193891433527Fraisdacquisitionreports1255611423Imptsdirs11531080Immobilisationscorporelles50Immobilisationsincorporelles1970Totaldelactif283359272268PASSIFPassisrelatisauxcontratsdassuranceSinistresenvoiederglement9340684409Primesnongagnes6727465841Commissionsnongagnes18623859162542154109Crditeursetraiscourus1489111889Dptsdesrtrocessionnairesetrassureurs869211804Totaldupassif186125177802AVOIRDESMEMBRESCapital32843284Rservegnrale7151869501Excdentsnonrpartis1281713185Cumuldesautreslmentsdursultattendu96158496Totaldelavoirdesmembres9723494466Totaldupassifetdelavoirdesmembres283359272268 RAPPORTANNUEL201337VARIATIONSDELAVOIRDESMEMBRESAUDITPOURLEXERCICETERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiensCumuldesautreslmentsSurplusRserveExcdentsdursultatCapitaldapportgnralenonrpartistenduTotalSoldeau31dcembre201132846906618112495577188421Excdentnet33203320AutreslmentsdursultattenduPlacementsdisponibleslavente27312731Quote-partdelaparticipationdansunecoentreprise66CessiondeparticipationdansPromutuelInnovationinc.690690Soldeau31dcembre201232846950113185849694466Soldeau31dcembre201232846950113185849694466Excdentnet20172017Redressementdurgimederetraitenetdesimptssurlesbnfcesde136368368AutreslmentsdursultattenduPlacementsdisponibleslavente11021102Gainactuarielsurlesrgimesderetraitenetdesimptssurlesbnfcesde61717Soldeau31dcembre201332847151812817961597234 PROMUTUELRASSURANCE38TATDESRSULTATSAUDITPOURLEXERCICETERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiens20132012RevenusPrimesbrutessouscrites161230149073Augmentationdesprimesbrutesnongagnes67237688Primesbrutesgagnes154507141385Cessionenrtrocessionetrassurance2773122412Primesnettesgagnes126776118973CotdessinistresIndemnitsetraisderglement10349593535Recouvrementdesrtrocessionnairesetrassureurs2365612724Sinistresnets7983980811Excdentbrut4693738162FraisAcquisition3942132951Administration104649042ContributionspcialelOutildegestionentrepriseetagricole5000Commissionssurrtrocessionetrassurance45393869Fraisnets5034638124Excdentpertedoprationdassurancedesactivitspoursuivies340938Revenusdeplacement93456200Fraisfnanciers71864986275551Excdentprovenantdesactivitspoursuiviesavantimptsetquote-part52185589Imptssurlesbnfces8111468Excdentprovenantdesactivitspoursuiviesavantquote-part44074121Quote-partdesrsultatsdelaparticipationdansunecoentreprise260Excdentnetprovenantdesactivitspoursuivies44073861Pertenetteprovenantdesactivitsabandonnes2390541Excdentnet20173320 RAPPORTANNUEL201339TATDURSULTATTENDUAUDITPOURLEXERCICETERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiens20132012Excdentnet20173320AutreslmentsdursultattendulmentsquiserontreclasssultrieurementaursultatnetGainsnonralissdelapriodesurlesplacementsdisponibleslaventenetdesimptssurlesbnfcesde1349920en201236662948Reclassementdesgainssurlesplacementsdisponibleslaventeaursultatnetnetdesimptssurlesbnfcesde94380en20122564217Quote-partdursultattendudelaparticipationdansunecoentreprise611022725lmentsquineserontpasreclasssultrieurementaursultatnetGainactuarielsurlesrgimesderetraitenetdesimptssurlesbnfcesde6en201217Variationdesautreslmentsdursultattendu11192725Rsultattendu31366045 PromutuelSocitdeportefeuilleinc.TATSFINANCIERSCONSOLIDSAVECSAFILIALEPROMUTUELASSURANCEINC. PROMUTUELSOCITDEPORTEFEUILLEINC.42BILANAUDITAU31DCEMBRE27MAIenmilliersdedollarscanadiens20132013ACTIFLiquiditsetplacementsTrsorerie7910000Placements12601Participationdansuneentrepriseassocie371271710000PrimesrecevoiretautresdbiteursRevenuscourussurplacements55Primesrecevoir6922Assureurs24Rassureur150GroupePromutuelFdrationdesocitsmutuellesdassurancegnrale4PromutuelCSPdesRivesdeMontralinc.110Autresdbiteurs3197584AutreslmentsdactifPartdurassureurdanslesprovisionspourSinistresenvoiederglement2370Primesnongagnes3613Fraisreports1557Autres517591Imptsdiffrs404Immobilisationscorporelles413Immobilisationsincorporelles1483Totaldelactif3019210000 RAPPORTANNUEL201343BILANAUDITAU31DCEMBRE27MAIenmilliersdedollarscanadiens20132013PASSIFProvisionsSinistresenvoiederglement6339Primesnongagnes10834Commissionsderassurancenongagnes101218185Dcouvertdetrsorerie128CrditeursRassureur1407Intrtspayersurlemprunt45PromutuelCSPdesRivesdeMontralinc.57Fournisseursetautresraiscourus10162525Passifdimptsexigibles235Passifautitredesrgimesderetraite89Emprunt11001100222621100CapitauxpropresCapitalactions89008900Dfcit1034Cumuldesautreslmentsdursultattendu6479308900Totaldupassifetdescapitauxpropres3019210000VARIATIONSDESCAPITAUXPROPRESAUDITPOURLEPREMIEREXERCICEDE218JOURSTERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiensCumuldesautreslmentsdursultattenduGainssurGainsActionsplacementsactuarielsordinairesdisponiblessurlesrgimesetprivilgiesDfcitlaventederetraiteTotalSoldeau27mai2013Pertenettedelapriode10341034Autreslmentsdursultattendu244064missiondactionsordinaires78007800missiondactionsprivilgies11001100Soldeau31dcembre20138900103424407930 PROMUTUELSOCITDEPORTEFEUILLEINC.44TATDESRSULTATSAUDITPOURLEPREMIEREXERCICEDE218JOURSTERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiensRevenusPrimessouscrites7121Augmentationdesprimesbrutesnongagnes599Primesbrutesgagnes6522Cessionaurassureur2300Primesnettesgagnes4222CotdessinistresIndemnitsetraisinhrents4594Recouvrementdurassureur1000Sinistresnets3594Excdentbrut628FraisOpration2887Taxessurprimes215Revenusdecommissionsderassurance716Autresrevenusrelisauxraisdoprations352351Pertedassurance1723Revenusdeplacement251Intrtssurfnancement47Autresrevenus48Amortissementdeclientle17Perteavantimptsetquote-part1488Imptssurlesbnfces418Perteavantquote-part1070Quote-partdursultatdansuneentrepriseassocie36Pertenette1034 RAPPORTANNUEL201345TATDURSULTATTENDUAUDITPOURLEPREMIEREXERCICEDE218JOURSTERMINLE31DCEMBRE2013enmilliersdedollarscanadiensPertenette1034AutreslmentsdursultattendulmentsquiserontreclasssultrieurementaursultatnetGainsnonralisssurlesactisdisponibleslaventenetsdesimpts30Reclassementlexcdentdelexercicedesgainsralisssurlesactisdisponibleslaventenettesdesimpts624lmentsquineserontpasreclasssultrieurementaursultatnetGainsactuarielssurlesrgimesderetraitenetsdesimptssurlesbnfces40Totaldesautreslmentsdursultattendu64Rsultattendu970 OrganigrammeduGroupePromutuelGroupePromutuelFdrationdesocitsmutuellesdassurancegnralePromutuelSocitdeportefeuilleinc.ASSURANCEPromutuelRassurance26socitsmutuellesdassurancegnraleGARANTIEFINANCIREFondsdegarantiePromutuelASSURANCEPromutuelAssuranceinc.Plusdundemi-milliondassursGROUPEPROMUTUELFDRATIONDESOCITSMUTUELLESDASSURANCEGNRALE46 GroupePromutuelFdrationdesocitsmutuellesdassurancegnrale2000boulevardLebourgneufbureau400QubecQubecG2K0B6Tlphone418840-1313Tlcopieur418840-9900promutuelassurance.caCourrielfederationpromutuel.caConceptiongraphiqueetcoordinationVice-prsidenceMarketingetdveloppementdesaffairesduGroupePromutuelDptlgalBibliothqueetArchivesnationalesduQubec2014 PROMUTUELASSURANCE.CA